Gemeenteraad geeft groen licht voor meerjarenplan 2020 – 2025

Tijdens de zitting van maandag 23 december legde de gemeenteraad de strategische beleidslijnen voor de komende zes jaar vast. Na de presentatie op 8 oktober werden de ontwerpteksten verder verfijnd op basis van de binnengekomen adviezen en kreeg het plan een stevige financiële onderbouw. Om de geplande investeringen van 72,9 miljoen euro en bijkomende dienstverleningen te financieren, indexeren we enkele tarieven tot op de gemiddelde niveaus van gelijkaardige gemeenten én voeren we enkele nieuwe specifieke belastingen in. Volgens de actuele financiële raming sluiten we 2025 af met een positieve autofinancieringsmarge van 113.991 euro.

Tijdens de publieke presentatie van het ontwerp van meerjarenplan op 8 oktober, maakten we bekend dat ‘Samen maken we #MooiMol’ de komende jaar de slagzin van dit plan wordt. Het meerjarenplan is opgebouwd uit 8 beleidsdoelstellingen en onderliggende actieplannen. De duurzame ontwikkelingsdoelen lopen als een rode draad doorheen het plan. ‘Wat we samen doen, doen we beter’, vormt binnen het plan het uitgangspunt voor participatie op maat. Al in de ontwerpfase van projecten streven we naar een maximale betrokkenheid van onze inwoners en andere relevante doelgroepen.

Onze doelstellingen omvatten in totaal een twintigtal verschillende beleidsthema’s. Extra aandacht én investeringen gaan naar beleidsthema’s zoals ‘Ruimte aan de fiets’, ‘Verkeersveiligheid & - leefbaarheid’ en een ‘Sterke dienstverlening’. De inhoudelijke beleidslijnen en belangrijke investeringsprojecten werden in grote lijnen toegelicht op 8 oktober.

Inkomsten onder druk, stijgende uitgaven

Op financieel vlak staan we ook de komende legislatuur voor grote uitdagingen. De federale taxshift heeft ook de komende jaren een negatieve impact op onze inkomsten uit de aanvullende personenbelasting. Daarnaast zorgen de gemeentelijke ‘pensioenbom’ en de stijgende (energie)kosten voor grote extra uitgaven. Alle Vlaamse steden en gemeenten staan voor deze financiële uitdagingen. Om een financieel gezonde gemeente te blijven, kiezen we voor een doordachte aanwervingspolitiek en extra efficiëntie in de baliedienstverlening.

Investeringsvolume

Het totale investeringsvolume voor de komende zes jaar bedraagt 72,9 miljoen euro, vooral gericht op het structurele onderhoud, de vernieuwing en aanleg van wegen, fietspaden en voetpaden (9,9 miljoen euro). Verder investeren we in een sterke dienstverlening, aangeboden in energiezuinige en goed onderhouden gebouwen. Eén van de absolute blikvangers vormt de renovatie van De Zwaan én de omvorming van dit unieke gebouw tot een eengemaakte Kunstencampus voor onze Academie Beeldende Kunsten en de Academie Muziek en Woord (investering van 6,2 miljoen euro deze legislatuur).

Andere opvallende investeringen zijn: renovatie van ’t Getouw inclusief nieuw dienstverleningsconcept en vernieuwde bibliotheek (6,2 miljoen euro), realisatie van een centrale uitvoeringsdienst in de Slagmolenstraat (1,9 miljoen euro), heraanleg Sint-Apollonialaan met gescheiden fietspaden (gemeentelijk aandeel 2,3 miljoen euro), heraanleg Centrum West met fietsvoorzieningen (gemeentelijk aandeel 2 miljoen euro), realisatie dienstverleningsconcept op welzijnssite Ten Hove (2,9 miljoen euro, inclusief Huis van het Kind), gescheiden fietspaden N136 tussen baileybruggen en Postel (gemeentelijk aandeel 1,9 miljoen euro), realisatie herbestemmingstrajecten kerken (1,9 miljoen euro). Ook voor de vernieuwing van het gemeentelijk wagenpark (4,3 miljoen euro) en onze ICT-infrastructuur (2,6 miljoen euro) voorzien we de nodige middelen. 

Extra inkomsten?

We kiezen bewust niet voor een algemene belastingverhoging. Zo blijven de aanvullende personenbelasting en de gemeentelijke opcentiemen op de onroerende voorheffing op de huidige niveaus. Deze liggen gelijk of lager dan het gemiddelde van vergelijkbare gemeenten.

Wel voeren we enkele gerichte nieuwe belastingen in, verhogen we bepaalde tarieven én gaan we correct de kosten van verschillende diensten doorrekenen via een indexering van verschillende tarieven, waaronder parkeren en afval. We stellen vast dat zeer veel tarieven de afgelopen jaren onveranderd zijn gebleven, ondanks de investeringen en gestegen kosten van de dienstverlening. Na deze aanpassingen blijven we telkens onder het gemiddelde van gelijkaardige steden en gemeenten.

ü  Aangepaste afvaltarieven

Vanaf 1 januari 2020 voeren we aangepaste afvaltarieven in vanuit het principe ‘de vervuiler betaalt’. De afvalverwerking vormt voor het gemeentebestuur een grote jaarlijkse kostenpost. Het is niet meer dan logisch dat deze factuur grotendeels wordt doorgerekend, met beloningen voor de goede sorteerder en inwoners die afval besparen. Met deze tariefstructuur streven we naar het gemiddelde van de kostendekkingsgraad van alle IOK-gemeenten. De afvalfactuur van onze inwoners bestaat uit twee onderdelen. De vaste kost wordt gebruikt om het volledige DIFTAR-systeem, de ophalingen, de werking van de containerparken,… te financieren. De kiloprijzen dekken deels de kost die verbonden is aan de verwerking van het effectieve afval.

o   Voor het afval verhogen we de vaste kost van 2 naar 3 euro per maand, mét sociale correctie voor wie het financieel moeilijk heeft. Hiermee blijven we nog steeds onder het Kempens gemiddelde van 3,35 euro per maand.

o   De kiloprijs voor restafval en grof vuil (groot huisvuil) stijgt van 0,22 naar 0,24 euro.

o   De kiloprijs voor GFT daalt van 0,12 naar 0,10 euro. De vaste kosten voor de GFT-container stijgen van 1 naar 1,5 euro per maand.

o   De prijs voor PMD-zakken daalt vanaf 2021 van 0,25 naar 0,15 euro/zak. Vanaf dan mag je de PMD-zak ook gebruiken voor gemengd plastic.

o   Groenafval (bladeren, boomvruchten, snoeihout en tuinafval) mag vanaf 2020 gratis naar het containerpark, met een maximum van 250 kilogram/gezin. Bij hogere hoeveelheden is het 0,05 euro/kilogram.

o   In 2021 starten we met huisophaling van glas, tegelijkertijd verdwijnen alle bovengrondse glascontainers. De extra gemeentelijke kost voor deze extra dienstverlening wordt gedekt door de verhoging van de vaste kost.

o   Oude kleding zal 4 keer per jaar aan huis worden opgehaald, alle kledingcontainers verdwijnen in de loop van 2020.

ü  Aangepaste tarieven voor parkeren

In verschillende stappen sturen we het parkeerbeleid in het Centrum bij. Met een beperkte tariefverhoging van 0,6 naar 0,7 euro per uur in de betalende zones blijven we in de Kempen veruit de goedkoopste parkeergemeente. Dit nieuwe basistarief gaat in na de vervanging van de bestaande oude betaalautomaten. Daarnaast herbekijken we in het voorjaar via een participatietraject met de verschillende parkeerdoelgroepen de volledige parkeerzonering en werken we met verdere tariefdifferentiatie.

ü  Verhoogde belasting op omgevingsvergunningen

We voeren een aangepast reglement in zodat projectontwikkelaars van appartementsgebouwen en verkavelingen een grotere bijdrage leveren. We verwachten hierdoor een jaarlijkse inkomstenstijging van 100.000 euro. Bij meergezinswoningen (appartementen, kamerwoningen,…) brengen we het aantal kubieke meter in rekening en geldt er een tarief (3 euro/m³) per kubieke meter. Bij verkavelingen kijken we naar de oppervlakte van het verkavelingsproject en het aantal nieuwe bebouwbare loten.

ü  Nieuw belasting op masten en pylonen

We voeren een nieuwe belasting in op masten en pylonen met een minimumhoogte van 20 meter. Per mast of pyloon moet er een jaarlijkse belasting van 2.750 euro betaald worden. Deze belasting richt zich vooral op de masten en pylonen van telecomoperatoren en de hoogspanningsbeheerder. De belasting geldt niet voor windturbines. We verwachten dat deze nieuwe belasting jaarlijks 350.000 euro opbrengt.

ü  Verhoogde belasting op toeristische logies en tweede verblijven

De komende jaren voorzien we forse investeringen in de toeristische uitbouw van onze gemeente. Omdat deze investeringen rechtstreeks ten goede komen aan de toeristische sector, vragen we hiervoor een faire bijdrage aan toeristische logiesverstrekkers en eigenaars van tweede verblijven. De tariefaanpassingen zullen leiden tot 10% extra inkomsten.

ü  Verhoging saneringsbijdrage

De gemeentelijke saneringsbijdrage stijgt van 1,069 naar 1,33 keer de bovengemeentelijke saneringsbijdrage. Hiermee blijven we nog onder de toegelaten maximale factor van 1,4. De verhoging is noodzakelijk om lopende en geplande rioleringswerken te financieren. Het principe ‘de vervuiler betaalt’ geldt ook voor de afvoer van het huishoudelijk afvalwater via de riolering. Dit betekent: des te meer leidingwater je verbruikt, des te meer belast je het rioleringsnetwerk en de waterzuiveringsstations. De inkomsten uit deze heffing gaan naar Pidpa Hidrosan en mogen enkel dienen voor investeringen in nieuwe rioolprojecten of het onderhoud van het bestaande rioolnetwerk.

ü  Nucleaire belasting

Voor de nucleaire belasting – die zich richt op de aanvoer en sanering van radioactief afval, inclusief de radioactieve gebouwen waarvoor een vergunning tot ontmanteling geldt – ramen we een inkomst van jaarlijks 830.000 euro. Dit bedrag ligt 160.000 euro hoger dan het voorbije jaar.

ü  Tarieven kinderopvang

De afgelopen jaren investeerden we fors in de uitbreiding van onze buitenschoolse kinderopvang, waaronder de realisatie van een nieuwe centrale kinderopvang op de Galbergen. De komende jaren blijven we investeren in de infrastructuur van de kinderclubs (Rauw, Achterbos, Sluis, Millegem), maar ook in de kwaliteit van de opvang zelf. Al meer dan tien jaar zijn de tarieven van onze buitenschoolse kinderopvang dezelfde, waardoor deze – verrekend ten opzichte van de indexering – steeds goedkoper werden. We voorzien in twee trappen een inhaalbeweging. Op 1 januari stijgt het basistarief voor een half uur voor- of naschoolse opvang van 0,80 naar 0,81 euro. Op 1 september – bij de start van het nieuwe schooljaar voorzien we volgende aanpassingen: het basistarief voor- en naschoolse kinderopvang stijgt voor elk begonnen half uur naar 0,9 euro. Voor opvang tijdens vakantiedagen en op woensdagnamiddag: hele dag (van 11 euro naar 12,6 euro), halve dag (van 6,5 naar 7,40 euro) en minder dan een halve dag (van 4,3 naar 4,9 euro). De sociale tarieven voor mensen in financiële moeilijkheden blijven gelden. Ook met de nieuwe tarieven is onze buitenschoolse kinderopvang niet kostendekkend. Het gemeentebestuur betaalt veruit het grootste deel van de opvangkost van ieder kind. 

Onze beleidsintenties?

De volledige beleidsvisie kan je lezen in het integrale ontwerp van meerjarenplan. In deze samenvattende nota belichten we enkele van de meest opvallende keuzes, wijzigingen en nieuwe projecten in het meerjarenplan:    

ü  Meer ruimte voor de fietser is de absolute beleidsprioriteit. Naast de inrichting van fietsstraten komen er nieuwe fietspaden in de Sint-Apollonialaan, Centrum West, langs Ezaart (deels), de Kapellestraat en de Den Diel - Postel (N136, tussen baileybrug en Postel). Verder onderzoeken we het autovrij maken van de ‘horecazone’ in de Corbiestraat en installeren we ‘Blue Bike’-infrastructuur op onze randparking in de Rivierstraat. De komende jaren werken we aan een fietspadenplan, waarbij we ons focussen op het optimaliseren van bestaande fietsverbindingen en het creëren van nieuwe fietsroutes. Uit dit plan vloeien vervolgens de nieuwe toekomstprojecten.

ü  Verkeersveiligheid en -leefbaarheid vormt een derde belangrijke mobiliteitsdoelstelling. In 2020 starten we een participatietraject op voor een nieuw circulatieplan in het Centrum. Dit plan moet het doorgaand verkeer maximaal uit het Centrum weren. Parallel aan dit verhaal werken we voor auto’s aan de uitbouw van de West-Circulatie (Keirlandse Zillen – Nijverheidsstraat – Martelarenstraat) en de opstart van een doordachte Oost-Circulatie. Met het steunen van de nieuwe verbindingsweg N18-N118 willen we vrachtwagens uit de dorpskernen halen. Via een SWOT-analyse brengen we alle 25 schoolomgevingen in kaart. Elk jaar pakken we de verkeersveiligheid in drie schoolomgevingen structureel aan. Om de capaciteit van onze verkeersdienst te verhogen, werven we een extra mobiliteitsambtenaar aan.

ü  Met een volledig nieuw dienstverleningsconcept investeren we fors in onze dienstverlening. We stoppen de balieversnippering in onze gebouwen en werken met twee centrale baliepleinen: in ’t Getouw en op de welzijnssite Ten Hove. Op elk balieplein werken we met een combinatie van snelloket, enkele themabalies en werken op afspraak. De creatie van een balieplein in ’t Getouw gaat gepaard met een duurzame renovatie van het gebouw. Het balieplein op de welzijnssite Ten Hove creëren we samen met verschillende Vlaamse welzijnsdiensten. Ook het toekomstige Huis van het Kind krijgt hier een fysieke stek. Aanvullend investeren we in een verdere verruiming van onze openingsuren en de uitbouw van onze digitale en telefonische dienstverlening.

ü  We bevorderen het kwaliteitsvol wonen en werken door het aanwerven van een woonambtenaar. Nieuwe verkavelingen en grote bouwprojecten zijn alleen nog mogelijk bij voldoende woonbehoefte, mét respect voor de openbare ruimte. Om deze woonbehoefte objectief in kaart te brengen, actualiseren we het woonbehoefteplan. Daarnaast ontwikkelen we een duidelijke beleidsvisie omtrent het niet-beschermd maar waardevol erfgoed. Om de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van onze gemeente in goede banen te leiden, werken we samen met de Vlaamse Bouwmeester aan de opmaak van een nieuw Beleidsplan Ruimte. Tenslotte ontwikkelen we duurzame KMO-zones.

ü  Ook de vergroening van onze gemeente pakken we op verschillende fronten aan.  Eerste concrete projecten in het Centrum zijn het Santo Tomásplein en de herinrichting van het Boulevardpark. Op het Santo Tomasplein voorzien we bijkomend parkeerplaatsen voor mensen met een beperking. In de gehuchten willen we jaarlijks twee pleintjes inrichten met het oog op sport, spel en ontmoeting. Tegen het einde van de legislatuur werken we aan een nieuwe visie op de Wandelweg langs de Nete, een unieke troef van ons Centrum. Parallel verzekeren we de maximale toegankelijkheid van onze natuurgebieden voor wandelaars.

We zetten de strijd tegen zwerfvuil en sluikstorten verder door het machtigen van gemeentelijke ambtenaren om GAS-pv’s uit te schrijven. Daarnaast starten we begin 2020 in samenwerking met vzw De Sprong een project voor herbruikbare bekers op activiteiten en evenementen.

ü  Met de opstart van een fysiek Huis van het Kind en de bouw van een nieuw jeugdhuis Tydeeh investeren we fors in onze jeugd. Naast de opening van de nieuwe centrale buitenschoolse kinderopvang op de Galbergen in de loop van 2020 voorzien we deze legislatuur nog structurele investeringen in de kinderclubs in Achterbos, Rauw, Sluis, Wezel en Millegem. Verder onderzoeken we de oprichting van een taalklas in het lager onderwijs. Kennis van de Nederlandse taal is essentieel voor het maximaliseren van kansen.

ü  Voor het eerst starten we met een dorpenbeleid dat het dorps- en verenigingsleven in onze gemeente structureel moet versterken. Na het uitwerken van een participatieve methodiek willen we deze aanpak vanaf 2021 toepassen in minimum twee gehuchten per jaar. Daarnaast voorzien we een investeringsenveloppe voor de duurzame renovatie van parochiezalen, ontmoetingsaccommodatie,… in de gehuchten. De herbestemmingstrajecten van de kerken van Achterbos en Rauw zetten we verder, onder andere met het participatief uitwerken van een masterplan voor de dorpskern van Achterbos.

ü  Voor het beleidsthema veiligheid werken we nauw samen met onze primaire veiligheidspartners politie en brandweer. Zij zullen hogere gemeentelijke dotaties ontvangen. We gaan voor een lik-op-stukbeleid, gericht op criminaliteit met een hoge impact op het onveiligheidsgevoel. Daarnaast investeren we in bewakingscamera’s op geselecteerde plaatsen.

ü  Toerisme vormt een absoluut speerpunt in ons meerjarenplan. Zo renoveren we het oud-gemeentehuis en creëren we hier een modern en multimediaal toeristisch onthaalcentrum. Verder voorzien we in dit unieke beschermde gebouw ruimte voor huwelijken en officiële ontvangsten. We breiden de wandelmogelijkheden rond de Put van ’t Rauw uit en verrijken deze met een spectaculair belevingselement. Daarnaast werken we verder aan de uitbouw van zachte watersporten op onze unieke Molse Meren.

ü  De vernieuwing van de bibliotheek – inclusief de integratie van het gemeentearchief - vormt de blikvanger in het cultuur- en erfgoedbeleid. Verder breiden we het Jakob Smitsmuseum uit door de integratie van de conciërgewoning en een opwaardering van de museumtuin. Door de plaatsing van een nieuwe lift en een aanpassing van de trappen verzekeren we de bereikbaarheid van de toren in de Sint-Pieter en Pauwelkerk. Tenslotte komt er een vervolg op het succesvolle massa- en cultuurspektakel Mol-in-Scène.

ü  Het kunstonderwijs krijgt de komende jaren een enorme impuls door het samenbrengen van de Academie voor Beeldende Kunsten en de Academie voor Muziek en Woord op de historische site De Zwaan. We zullen deze Kunstencampus in verschillende fases realiseren, waardoor we een jarenlange leegstand wegwerken. Daarnaast onderzoeken we de haalbaarheid van een afdeling ‘Dans’ binnen de Academie voor Muziek en Woord.

ü  Samen met de handelaars willen we werken aan sterke handelskernen in het Centrum en de gehuchten, mét minimale leegstand. Dit vereist allereerst de officiële afbakening van een compact kernwinkelgebied én een (mobiliteits)visie op de toekomst van baanwinkels. We voeren daarnaast een onderzoek naar de invoering van een promobijdrage zodat we een solidaire financiering van de handelaarsvereniging verzekeren. Naast een doordacht parkeerplan, strategisch groen en de juiste evenementen, moet sfeervolle beleving centraal staan in onze handelskern. In de loop van 2020 voeren we een nieuw systeem voor de succesvolle cadeaubon in. 

ü  Beleidsthema’s als armoede, sport, onderwijs, ontwikkelingssamenwerking, duurzaamheid en volksgezondheid behouden onze volle beleidsaandacht. Datzelfde geldt voor doelgroepen zoals senioren en mensen met een beperking. Voor al deze beleidsthema’s en doelgroepen willen we de al eerder opgestarte beleidsinitiatieven en het bestaande dienstenaanbod continueren, uitbreiden en verdiepen. Drempelverlaging staat centraal binnen ons doelgroep- en themagericht beleid.

Onze eigen organisatie?

Alleen een gemeentebestuur met gemotiveerde, veerkrachtige en deskundige medewerkers kan de ambities van het meerjarenplan waarmaken. Daarom besteden we ook veel aandacht aan de ontwikkeling van onze medewerkers en de interne organisatie. Zo werken we verder aan de realisatie van een waardegedreven organisatie waarin onze vijf kernwaarden (VIBES) centraal staan: Vertrouwen, Ik als fiere ambassadeur, Burger centraal, Efficiënt en kwaliteitsvol werken & Samenwerken. Om de efficiëntie te verhogen, realiseren we een eengemaakte uitvoeringsdienst in de Slagmolenstraat. Verder voorzien we grote investeringen in ICT en willen we projectmatig en efficiënt werken verder toepassen in onze dagelijkse werking.

Feedback, aanvullingen of opmerkingen?

De volledige tekst van het ontwerp meerjarenplan lees je op www.gemeentemol.be.