Verplichte inschrijving bij VDAB voor mensen met een leefloon

Van alle mensen met een leefloon is na een jaar slechts 1 op 5 aan het werk. Van de leefloners die zijn ingeschreven bij VDAB is dat het dubbele (40%). Daarom heeft de Vlaamse Regering op initiatief van Vlaams minister van Werk Jo Brouns vorige week vrijdag beslist dat mensen met een leefloon zich verplicht moeten inschrijven bij VDAB. Eens ingeschreven zullen deze mensen in nauwe samenwerking met het OCMW een gepast traject naar werk aangeboden krijgen en kunnen ze gebruik maken van de dienstverlening van VDAB. De verplichte inschrijving gaat in vanaf maart 2024.

In de afgelopen jaren nam het aantal inschrijvingen bij VDAB van mensen met een leefloon toe. In mei 2020 waren 24.464 OCMW-cliënten ingeschreven bij VDAB. In mei 2023 ging het al om 29.657 mensen. Minister Brouns wil dat aantal inschrijvingen nu doen stijgen, want uit cijfers blijkt dat de kans dat mensen die een leefloon ontvangen na een jaar zijn doorgestroomd naar werk dubbel zo groot is bij een inschrijving bij VDAB.

“Als we versneld en versterkt willen toewerken naar een werkzaamheidsgraad van 80% moeten we nieuwe groepen verleiden om de stap naar werk te zetten, mensen die een leefloon ontvangen zijn daar één van. We zien dat een inschrijving bij VDAB de kans op werk vergroot voor wie een leefloon ontvangt. De ondersteuning vanuit VDAB maakt dus een verschil. Samen met de OCMW’s zal VDAB nu veel meer mensen met een leefloon naar een opleiding of een job kunnen begeleiden.”, aldus Vlaams minister van Werk Jo Brouns.

Nauwe samenwerking met OCMW
Met dit nieuwe decreet worden leefloongerechtigden verplicht zich in te schrijven bij VDAB. Het OCMW zit daarbij nog steeds aan het stuur bij het dossier van de leefloongerechtigde. De OCMW’s zullen, éénmaal de betrokkene bij VDAB is ingeschreven, ook zelf kunnen bepalen of ze de begeleiding naar werk en de bijbehorende opvolging van de betrokkene zelf opnemen, of ze daarvoor (gedeeltelijk) een beroep doen op VDAB. Door die verplichte inschrijving zal VDAB een volledig zicht krijgen op alle leefloongerechtigden die stappen naar werk kunnen zetten.

Mensen op beroepsactieve leeftijd (tussen 18 en 65 jaar) moeten zich uiterlijk vier maanden na de beslissing van het OCMW over de toekenning van een leefloon, of een equivalent van het leefloon, inschrijven bij VDAB. Tenzij er billijkheids- of gezondheidsredenen zijn waardoor mensen geen stappen naar werk zouden kunnen zetten. Mensen die al een leefloon ontvangen, hebben drie maanden te tijd om hun inschrijving in orde te brengen. Ze zullen hierover informatie ontvangen via hun OCMW.

Wie niet meewerkt aan de begeleiding naar werk, riskeert een sanctie via het OCMW. Zowel via de OCMW’s als via VDAB kunnen mensen worden opgevolgd. Al zal de VDAB niet zelf kunnen sanctioneren. Wel zal de controledienst van VDAB de dossiers kunnen overmaken aan de OCMW’s met het oog op een sanctie. In 2022 gebeurde dat bij 1325 leefloners.

“Alleen al dit jaar schreven 8.000 mensen met een leefloon zich in bij VDAB. De volgende stap is hen begeleiden naar werk, al zien we dat dat lang niet zo evident is. Heel wat mensen met een leefloon worstelen vaak met verschillende drempels. Denk aan een gebrek aan huisvesting of kinderopvang, problemen rond welzijn of armoede. Tegelijkertijd zijn dit mensen met heel wat talenten. Samen met de OCMW’s kunnen we die drempels wegwerken. Met de begeleiding en opleidingen van VDAB, kunnen deze talenten vervolgens groeien en hun plek vinden op de arbeidsmarkt.” - Wim Adriaens, CEO VDAB

“Een leefloongerechtigde die ingeschreven is bij VDAB zal recht hebben op alle dienstverlening van VDAB, ongeacht hij/zij begeleid wordt door VDAB of door het OCMW. Zo brengen we de leefloner dichter bij instrumenten zoals opleidingen of stages, die een verschil kunnen maken in de tewerkstelling van deze doelgroep. In iedereen schuilt talent en ik wil iedereen dan ook de kansen geven om deze talenten te ontwikkelen.” – Jo Brouns, Vlaams minister van Werk.