Corona dwingt ons tot bijsturing meerjarenplan: minder inkomsten, meer uitgaven

ü 

Bekijk hier de bijlagen en de volledige tekst van het meerjarenplan.

Corona dwingt ons tot bijsturing meerjarenplan: minder inkomsten, meer uitgaven

De gemeenteraad keurde op maandag 20 december de tweede aanpassing van het meerjarenplan 2020 – 2025 goed. Met deze aanpassing liggen meteen ook de budgetten voor 2022 vast. Het spreekt voor zich dat corona een enorme impact blijft hebben op onze gemeentefinanciën. Naast de financiële impact en de bijkomende uitgaven voor de uitbating van het vaccinatiecentrum, verwachten we ook op lange termijn ingrijpende coronaeffecten voor onze gemeente. Om deze aan te pakken, zetten we de komende jaren bijkomend in op armoedebestrijding, gemeenschapsvorming, geestelijke gezondheid, jeugdwelzijn en lokale economie. We merken bovendien een stevige daling in onze inkomsten. Binnen deze moeilijke context wordt het een hele uitdaging om onze gemeente financieel gezond te houden. Door de gevolgen van de coronapandemie verschuiven we een aantal grote investeringsprojecten noodgedwongen in de tijd.

De coronacrisis die in maart 2020 losbarstte, is helaas nog niet verdwenen. De crisis schudt en schudde onze samenleving grondig door elkaar, waardoor we ook op langere termijn heel wat maatschappelijke en financiële effecten verwachten. Dit is op dit moment duidelijk merkbaar door de fors oplopende inflatie, die ook voor het gemeentebestuur grote effecten heeft op onze werknemerslonen en de energiefacturen. Het is vandaag bijzonder moeilijk in te schatten hoe deze trends verder evolueren.

Negatieve financiële impact corona

Een groot deel van de wijzigingen in deze tweede aanpassing van het meerjarenplan wordt rechtstreeks of onrechtstreeks veroorzaakt door de coronapandemie.

Bij de eerste aanpassing van het meerjarenplan eind 2020 stelden we de ramingen voor twee van onze drie grootste inkomstenbronnen, namelijk de ontvangsten uit de opcentiemen op de onroerende voorheffing en de aanvullende personenbelasting, door de coronacrisis sterk naar beneden. Momenteel blijkt onze aanvankelijke raming voor de aanvullende personenbelasting – gelukkig - te pessimistisch. De daling met 2,2 miljoen euro wordt bijna volledig rechtgezet. Voor de opcentiemen uit de onroerende voorheffing worden de verwachte minderontvangsten jammer genoeg wel bestendigd. De dotatie uit het Vlaamse Gemeentefonds daalt met bijna 300.000 euro.

De dividenden die we jaarlijks ontvangen zijn grotendeels afkomstig van distributienetbeheerder Fluvius. De nieuwe tariefmethodologie van de energieregulator VREG heeft als gevolg dat Fluvius veel minder dividenden aan de gemeentebesturen zal uitkeren. Voor Mol betekent dit een daling van maar liefst 1,7 miljoen euro minderinkomsten over de volledige beleidsperiode. We ontvangen een Vlaamse compensatie van ongeveer 500.000 euro, maar dragen de resterende 1,2 miljoen euro volledig zelf.

Voor een aantal belastingen dalen de ramingen van de ontvangsten. De trend van minder ontvangsten uit de belasting op reclamedrukwerken zet zich in 2021 voort. We verlagen deze ontvangst met 142.590 euro van 2021 tot en met 2025. Ondanks het invoeren van een tariefdifferentiatie en de nieuwe zonering voor betalend parkeren in 2022, schatten we de totale parkeerinkomsten tot en met 2025 maar liefst 564.000 euro lager in. Er wordt de laatste drie jaar namelijk een dalende trend vastgesteld in de ontvangsten uit de parkeerconcessie omwille van een dalende bezettingsgraad en een stijgende betalingsbereidheidsgraad. Dit laatste effect resulteert in een vermindering van het aantal parkeerretributies.

In 2022 worden we geconfronteerd met de grootste loonstijging in jaren door de torenhoge inflatie. Het loonbudget stijgt met 7% tussen 2021 en 2022. De indexatie in oktober 2021 en de geplande indexatie in 2022 wegen zwaar door. Ook de bijdrage voor de pensioenen van statutaire medewerkers en de tweede pensioenpijler voor contractuele medewerkers stijgen sterk. Daarnaast worden in 2022 voor ongeveer 350.000 euro aan nieuwe vacatures open verklaard. Ter compensatie nemen we de jaarlijks voorziene stijging op het personeelsbudget van 150.000 euro in 2023, 2024 en 2025 niet meer op.

We ervaren net zoals vele andere gemeentebesturen moeilijkheden om bepaalde cruciale vacatures binnen het departement ruimte en de ondersteunende diensten in te vullen. We doen noodgedwongen een beroep op tijdelijke consultants om projecten te continueren en dienstverlening te garanderen. In 2021 steeg het consultancy budget met 1,1 miljoen, in 2022 met 542.000 euro, in 2023 met 300.000 euro en in 2024 met 320.000 euro.

De budgetten voor goederen en diensten stijgen sterk in 2021 en 2022. De belangrijkste oorzaak hiervoor is de uitbating van het vaccinatiecentrum Baldemore. In 2021 spenderen we 2,4 miljoen  euro en in 2022 700.000 euro. Deze uitgaven worden volledig gesubsidieerd.

De uitgaven voor de individuele hulpverlening van het OCMW (leefloon en steun) stijgen met ongeveer 1,8 miljoen euro over de volledige beleidsperiode. De ontvangsten die daar tegenover staan, stijgen met 1,2 miljoen. De resterende 600.000 euro dragen we als bestuur zelf bij.

De heropleving van de economie na anderhalf jaar coronakopzorgen is een van de belangrijkste verklaringen voor de forse prijsstijgingen van energie. Naast de reeds voorziene jaarlijkse indexatie, verhogen we onze geplande energie-uitgaven met een bijkomende 261.655 euro.

Gelukkig stijgen ook een aantal van onze ontvangsten. De subsidie die we van Kind & Gezin ontvangen voor de buitenschoolse kinderopvang stijgt jaarlijks met 93.000 euro.

Ondanks de crisis blijven we de komende jaren fors investeren, al volgen de meeste investeringsprojecten een trager ritme. In 2020 en 2021 lagen de investeringen uiteindelijk lager dan vooraf voorzien, vooral door de vertraging die een aantal projecten opliepen. Daardoor moesten we geen leningen afsluiten. Dat zal in 2022 wel nodig zijn. Het in de tijd verschuiven van onze toekomstige investeringen tot en met 2025 brengt ons op een totale investeringsenveloppe van 73,6 miljoen euro. In combinatie met onze reguliere inkomsten en uitgaven leidt dit tot een positieve autofinancieringsmarge van 210.901 euro in 2025. Dit cijfer bewijst onze gezonde financiële toestand.

Totaal investeringsvolume

Als gevolg van de coronacrisis herplannen we enkele grote projecten in de tijd. De investeringsprojecten werden kritisch bekeken wat betreft haalbaarheid (capaciteit en financieel). De timing van een aantal projecten werd achteruit geschoven.

We worden op de markt van de bouwmaterialen geconfronteerd met forse prijsstijgingen. Dat maakt dat de aanvankelijke ramingen voor de meerderheid van de investeringen in wegen en gebouwen aanzienlijk verhoogd werden.

Hieronder vind je de actuele totaalbedragen voor de belangrijkste investeringen voor deze legislatuur:

Belangrijkste investeringen voor de periode 2021-2025:

ü 

Het structurele onderhoud, de vernieuwing en aanleg van wegen, fietspaden en voetpaden: 6,24 miljoen euro

ü 

Realisatie dienstverleningsconcept op welzijnssite Ten Hove (4,75 miljoen euro), inclusief Huis van het Kind en een ondergrondse publieke parking (start 2023)

ü 

Uitbouw van school Heidehuizen tot een volwaardige school: 3,3 miljoen euro (start 2023)

ü 

Vernieuwing van het gemeentelijk wagenpark: 3,06 miljoen euro

ü 

Investeringstoelage politiezone Balen-Dessel-Mol: 2,73 miljoen euro.

ü 

Vernieuwingen ICT: 2,32 miljoen euro

ü 

Riolerings- en wegeniswerken Sint-Apollonialaan met gescheiden fietspaden: 2,24 miljoen euro (verwacht financieel zwaartepunt in2023)

ü 

Riolerings- en wegenisproject Centrum-West met fietsvoorzieningen: 2,06 miljoen euro (voorziene start in 2022)

ü 

Renovatie van ’t Getouw inclusief nieuw dienstverleningsconcept en vernieuwde bibliotheek (1,2 miljoen euro)

ü 

Gescheiden fietspaden N136 tussen baileybruggen en Postel: 1,91 miljoen euro (start ten vroegste in 2023, afhankelijk van de vereiste grondinnames)

ü 

Renovatie van oud-gemeentehuis en inrichting van nieuw toeristisch onthaalcentrum: 1,67 miljoen euro (financieel zwaartepunt van deze investering in 2023)

ü 

Vernieuwing en uitbreiding kinderclub buitenschoolse kinderopvang in Rauw: 1,48 miljoen euro (uitvoering van project in 2022-2023)

ü 

Sanering gronden binnen het project voor de sportsite in Donk: 1,25 miljoen euro (2022-2024)

ü 

Nieuwbouw jeugdhuis Tydeeh: 1,18 miljoen euro (start van de werken voorzien in 2024)

ü 

Vernieuwing kinderclub buitenschoolse kinderopvang in Sluis: 1,08 miljoen miljoen (uitvoering verwacht in 2022)

Ontvangsten en uitgaven in 2022

Specifiek voor 2022 ramen we de uitgaven van onze dagelijkse werking op 70,4 miljoen euro. De ontvangsten bedragen 71,6 miljoen euro. We willen komend jaar voor 15,7 miljoen euro (netto 14,3 miljoen, dankzij 1,4 miljoen euro subsidies) investeren. Er wordt in 2022 een investeringsleningen van 10 miljoen euro aangegaan.

Welke investeringen in 2022?

Voor 2022 staan volgende investeringen op het programma:

ü 

Vernieuwing gemeentelijk wagenpark: 1,5 miljoen euro. Het gaat hoofdzakelijk om bestellingen die al voorzien waren in 2021 maar waarbij we door corona met een lange leveringstermijn geconfronteerd worden.

ü 

Vernieuwing en uitbreiding kinderclub buitenschoolse kinderopvang in Rauw: 1,1 miljoen euro.

ü 

Structureel onderhoud van bestaande straten, fietspaden en voetpaden: 1 miljoen euro. Deze investeringen zijn noodzakelijk om onze bestaande infrastructuur in goede conditie te houden.

ü 

Investeringstoelage politiezone Balen-Dessel-Mol: we investeren 840.000 euro waarvan 500.000 euro voor de vernieuwing en uitbreiding van de huidige camerabewaking gaat.

ü 

Riolerings- en wegenisproject Centrum-West: 830.000 euro. De uitvoering start in het voorjaar van 2022.

ü 

Vernieuwing kinderclub buitenschoolse kinderopvang in Sluis: 810.000 euro.

ü 

Herinrichting Diepestraat-Hooibergen: 590.000 euro

ü 

Vernieuwingen ICT: 560.000 euro. Hiervoor volgen we het bestaande meerjarenprogramma.

ü 

Renovatie en inrichting Oud Gemeentehuis: 460.000 euro

ü 

Riolerings- en wegeniswerken Sint-Apollonialaan: 350.000 euro om deze opdracht eind 2022 op te starten. 

ü 

Vervanging meubilair woonzorgcentrum Ten Hove: 320.000 euro. Het meubilair is na meer dan 10 jaar aan vervanging toe.

ü 

Digisprong: we investeren bovenop de subsidies 270.000 euro voor de kwaliteitsvolle digitalisering van het gemeentelijk leerplichtonderwijs.

Onze beleidsvisie

Vanuit de slagzin ‘Samen maken we #MooiMol’ presenteerden we eind 2019 een ambitieus meerjarenprogramma. Onze doelstellingen omvatten in totaal een twintigtal verschillende beleidsthema’s. Extra aandacht én investeringen gaan naar beleidsthema’s zoals ‘Ruimte aan de fiets’, ‘Verkeersveiligheid & - leefbaarheid’ en een ‘Sterke dienstverlening’. Deze centrale thema’s blijven ook na de coronacrisis centraal staan.

De coronacrisis vraagt evenwel bijkomende inspanningen voor de ondersteuning van onze verenigingen, gemeenschapsvorming, armoedebestrijding en aandacht voor lokale economie. Ook jeugdwelzijn en geestelijke gezondheid verdienen extra aandacht. Op dat vlak namen we in 2020 al eerste bijkomende initiatieven. Deze inspanningen zullen we de komende jaren stapsgewijs verder uitbreiden, wanneer steeds meer duidelijk wordt wat de effectieve impact is van de crisis op al deze beleidsdomeinen. Dit betekent dat we elk jaar in december onze meerjarenplanning gericht zullen bijsturen, afhankelijk van het steeds verder optrekken van de mist die de coronacrisis veroorzaakt.

De volledige tekst van het meerjarenplan lees je op www.gemeentemol.be/meerjarenplan-2020-2025.